Endometrium­carcinoom

FIGO stadiëring

Pathologische prognostische factoren:

1. Tumor graad 3 (poorly differentiated),
2. Lymphovascular space invasion (LVSI),
3. Non-endometrioid (=sereus, clear cell, ongedifferentieerd, kleincellig, anaplastisch),
4. Cervical stromal involvement.

Low risk: geen van bovenstaande factoren.

Intermediate risk: 1 factor 

High risk: ≥2 factoren

Er wordt onderscheid gemaakt tussen het endometroid, sereus en clearcell endometriumcarcinoom. Daarnaast bestaan er ook mesenchymale tumoren van de uterus (leiomyosarcoom, zie behandeling als sarcoom) als ook gemengde tumoren van zowel mesenchymale als epitheliale origine zoals het carcinosarcoom (malignant mullerian mixed tumor) of adenosarcoom.

Adjuvant

• Endometroid

  FIGO I-II:

  • Afhankelijk van risicofactoren géén adjuvante radiotherapie dan wel brachytherapy of EBRT (external beam RT). Geen indicatie voor systeemtherapie.

  FIGO IIIA-B:

  • Bij wildtype p53: EBRT (tenzij graad IIIA obv ovariële metastasen die clonaal verwant zijn én voldoen aan de criteria: graad 1-2 endometroid, <50% myometriuminvasie, afwezigheid LVSI, N0, geen overige metastasen, dan afzien van adjuvante behandeling)
  • Bij p53 mutatie: 6x carboplatin AUC6/ paclitaxel 175mg/m² gevolgd door EBRT (Carboplatine (AUC 6) + Paclitaxel 3-wekelijks ovariumcarcinoom). Indien conditie te slecht voor chemotherapie dan alleen EBRT.

  FIGO IIIC1:

  • Indien micro (<2.0mm) lymfekliermetastasen zónder p53 mutatie: EBRT
  • Indien micro (<2.0mm) lymfekliermetastasen mét p53 mutatie: 6x carboplatin AUC6/ paclitaxel 175mg/m² gevolgd door EBRT (Carboplatine (AUC 6) + Paclitaxel 3-wekelijks ovariumcarcinoom). Indien conditie te slecht voor chemotherapie dan alleen EBRT.
  • Indien macro (≥2.0mm) lymfekliermetastasen: 6x carboplatin AUC6/ paclitaxel 175mg/m² gevolgd door ERBT (Carboplatine (AUC 6) + Paclitaxel 3-wekelijks ovariumcarcinoom). Indien conditie te slecht voor chemotherapie dan alleen ERBT.

  FIGO IIIC2:

  • 6 kuren carboplatin AUC6/ paclitaxel 175mg/m² (Carboplatine (AUC 6) + Paclitaxel 3-wekelijks ovariumcarcinoom)
  • Indien chemo unfit: hormonale therapie als alternatief bij positieve receptor status (ER/PR >10%)

• Sereus of clear cell carcinoom

  Sereus of clear cell carcinoom (= altijd hoog risico; in principe geen radiotherapie want deze tumortypen responderen slecht op radiotherapie)

  FIGO IA:

  • Geen adjuvante therapie

  FIGO IB-III

  • Carboplatin AUC6 + paclitaxel 175 mg/m², totaal 6 cycli
  • Carboplatine (AUC 6) + Paclitaxel 3-wekelijks ovariumcarcinoom

  Clear cell (= altijd hoog risico):

  FIGO IA:

  • Brachytherapie

  FIGO IB-II:

  • EBRT en eventueel brachytherapie

  FIGO III:

  • 6x carboplatin AUC6 /paclitaxel 175mg/m² (Carboplatine (AUC 6) + Paclitaxel 3-wekelijks ovariumcarcinoom)

  Carcinosarcoom (vroegere term: maligne mixed Mülleriaanse tumor): beschouwen als graad 3 endometroid endometriumcarcinoom. Aggressief beloop, 5jrs OS stadium I+II, III, IV is respectievelijk 59, 22 en 9%.

  • Stadium I-A (invadeert minder dan de helft van het myometrium): ERBT
  • Stadium I-B tm IVA: adjuvant 6x carboplatin AUC6/ paclitaxel 175mg/m² (GOG 150 en GOG 261, GOG232B studie) gevolgd door ERBT. Indien conditie te slecht voor chemotherapie dan alleen ERBT.
  • Stadium IVB: (palliatieve) chemotherapie met 6x carboplatin AUC6/ paclitaxel 175mg/m²

  Mesenchymale tumoren van de baarmoeder (overleg voor behandeling altijd met sarcoom specialisten):

  • Leiomyosarcoom, zie voor behandeling onder sarcomen
  • Adenosarcoom, verdeeld in met/zonder sarcomateuze overgroei (definitie: indien >25% van het weefsel bestaat uit sarcomateuze overgroei). Stadium I 5jr OS: 60-80%, risk of recurrence mét sarcomateuze overgroei: 77%, zónder sarcomateuze overgroei 23%. Stadium IV 5jr OS: 15%, median OS 1.8jr.
    • Stadium I-III: hysterectomie met adnexextirpatie. Kans op lymfekliermetastasen erg klein, derhalve geen lymfadenectomie. Géén indicatie voor adjuvante behandeling.
    • Stadium IV zonder sarcomateuze overgroei: laaggradig beloop, behandeling met hormonale therapie (mits hormoonreceptor positief).
    • Stadium IV met sarcomateuze overgroei: agressief beloop, overweeg palliatieve behandeling met doxorubicine (+ ifosfamide), trabectedine, caelyx of gemcitabine/docetaxel

Lokaal irresectabel of gemetastaseerde ziekte

• 1e lijn

  ER+ en/of PR+, zonder agressief verloop of chemotherapie-unfit:

  • medroxyprogesteron (Provera), 1 dd 200 mg po (5, 6).

   

• 2e lijn

  2e lijn: (bij progressie na aanvankelijk respons op Provera)

  • Tamoxifen, 1dd 40 mg po (7),

  • Letrozole, 1 dd 2.5 mg po.

   

• Bij progressie of negatieve ER en PR of primair agressief beloop

  • Paclitaxel/carboplatin, totaal 6 cycli a 3 weken (8, 9),
  • Paclitaxel, 175 mg/m2, iv, d1,
  • Carboplatin, AUC=6, iv, d1.

  Bij progressie op chemotherapie beoordeeldeel mogelijkheden voor behandeling in studieverband of drugable targets (TSO 500 en MSI).

Literatuur

1. Rose et al. Long-Term Follow-Up of a Randomized Trial Comparing Concurrent Single Agent Cisplatin, Cisplatin-Based Combination Chemotherapy, or Hydroxyurea During Pelvic Irradiation for Locally Advanced Cervical Cancer: A Gynecologic Oncology Group Study VOLUME 25 _ NUMBER 19 _ JULY 1 2007.
2. Thomas Hogberg, Mauro Signorelli. Sequential adjuvant chemotherapy and radiotherapy in endometrial cancer - results from two randomised studies Eur J Cancer. 2010 September ; 46(13): 2422–2431.
3. Galaal K, Al Moundhri M. Adjuvant chemotherapy for advanced endometrial cancer. Cochrane Database of Systematic Reviews 2014.
4. S de Boer Adjuvant chemoradiotherapy versus radiotherapy alone in women with high-risk endometrial cancer (PORTEC-3): patterns of recurrence and post-hoc survival analysis of a randomised phase 3 trial Lancet Oncol 2019; 20: 1273–85.
5. Thigpen J, Brady M, Ronald D. Oral Medroxyprogesterone Acetate in the treatment of advanced or recurrent endometrials carcinoma: a dose-response study by the Gynecologic Oncology Group. J Clin Oncol. 1999 jun;17(6):1736-44.
6.  Colombo A, Creutzberd C, Amant F. ESMO-ESGO-ESTRO Consensus Conference on Endometrial cancer. Diagnosis, treatment and follow-up. Int J Gynecol Cancer. 2016. Jan;26(1):2­30.
7. Van Weelden, Massuger, Pijnenborg. Anti-estrogen treatment in endometrial cancer. A systematic review: Front Oncol. 2019 may 7;9:359.
8. Vandenput Weekly Paclitaxel-Carboplatin Regimen in Patients With Primary Advanced or Recurrent Endometrial Carcinoma Int J Gyn Cancer 2012.
9.   Miller, Virginia, Mannel. Carboplatin and Paclitaxel for Advanced Endometrial Cancer: Final Overall Survival and Adverse Event Analysis of a Phase III Trial (NRG Oncology/GOG0209). J Clin Oncol. 2020 nov 20;38(33):3841-3580.